گزارش هفنه نامه پاسارگاد
کسی مشکل تحصیل نا شنوایان را می شنود؟
گوشهایشان نمیشنود. اما گوشهای شنوایی میخواهند که صدایشان را بشنود. ناشنوایان با صداها غریبهاند. همین باعث شده ارتباط زیادی با هم سن و سالان خودشان نداشته باشند. اغلب گوشهگیر هستند و کمتر در جامعه حضور پیدا میکنند. علاوه بر نشنیدن در حرفزدن هم مشکل دارند و سعی میکنند بهجای ارتباط کلامی از زبان اشاره استفاده کنند. همه این مشکلات سبب شده در اغلب مواقع حقشان در جامعه تضییع شود. مشکلاتشان زیاد است؛ از تحصیل و اشتغال گرفته تا مسکن و ازدواج. مشکلاتی که سالهاست به دلیل بیتوجهی مسئولان دست نخورده باقی ماندهاست و فقط هرسال در روز جهانی ناشنوایان بازخوانی و سپس بایگانی میشوند.در حال حاضر تعداد ناشنوایان سیرجان به گفته روابط عمومی اداره بهزیستی حدود ۶۰۰ نفر است که هر سال ۳۰ نفر هم به آنها اضافه میشود البته تعداد ناشنوایان سیرجان به مراتب بیشتر است. ناشنوایی یک بیماری ارثی و ژنتیکی است و تنها راه درمان آن تا الان فقط کاشت حلزون است. کاشت حلزون در سیرجان فقط برای ۱۸ نوزاد انجام شده و بسیاری هنوز در نوبت هستند. ناشنوایان سیرجانی همانند ناشنوایان سراسر کشور مشکلات زیادی دارند که بزرگترین آنها تحصیل است. تنها مدرسه ناشنوایان سیرجانی مدرسه «شهید ابراهیمی» است که دختران و پسران ناشنوا در مقاطع دبستان و راهنمایی در آن مشغول به تحصیل هستند.آنها پس از اتمام دوره راهنمایی به دلیل نبود دبیرستان اختصاصی مجبورند یا به کرمان بروند و یا در مدارس عادی تحصیل کنند.
مدرسه شهید ابراهیمی تنها مدرسه ناشنوایان
به مناسبت هفته جهانی ناشنوایان و مشاهده وضعیت تحصیلی دانشآموزان ناشنوا سری به مدرسه شهید ابراهیمی میزنیم. از در که وارد میشوم سه چهار تا پسربچه روی نیمکت نشستهاند و با زبان اشاره با هم حرف میزنند. دیدن یک غریبه کلامشان را قطع میکند. سکوت خاصی بر فضای مدرسه حاکم است و برخلاف مدارس عادی سر و صدا و جیغ کودکانه شنیده نمیشود. کلاس اول تکمیلی ۴ دانشآموز بیشتر ندارد. با اجازه معلم وارد کلاس میشوم و کنار یکی از بچهها مینشینم. معلم کلاس تکتک دانشآموزان را صدا میزند و از آنها درس میپرسد. عزیز، محمدحسین و اسماعیل دانشآموزان این کلاس هستند که همگی سمعک در گوششان است. بچههای ناشنوا کلاس اول را دوبار تحت عنوان کلاس اول مقدماتی و تکمیلی میگذرانند. فهماندن درسها به دانشآموزان بسیار دشوار است بهطوری که معلم برای اینکه یکی از دانشآموزان بتواند عدد هفت و هشت را از هم تشخیص دهد یک ربع زمان میگذارد. هر دانشآموز ناشنوا معادل ۴ دانشآموز عادی نیاز به زمان دارد. اغلب بچههای کلاس کاشت حلزون دارند اما با این حال در تکلم بسیار ضعیف هستند. معلم میگوید بعد از کاشت حلزون بچهها میبایست در مدارس عادی تحصیل میکردند ولی چون برای آنها در سنین بالا کاشت انجام شده و پس از کاشت هم گفتاردرمانی را جدی نگرفتهاند، بچهها در تکلم راه نیفتاده و در حالت نیمهشنوایی باقی ماندهاند. به گفته معلم اینها صدا را دارند اما تشخیص و کیفیت صدا را ندارند و میبایست پس کاشت حلزون یکسالونیم در شیراز یا تهران تحت نظر گفتاردرمان باشند تا راه بیفتند.
تحصیل ۵۰ ناشنوا در دبیرستانهای کرمان
فتحعلی ستوده رییس کانون ناشنوایان سیرجان هم میگوید: کمبود فضای آموزشی در سیرجان خصوصا در مقطع دبیرستان یکی از مشکلات بزرگ ناشنوایان است. اکثر ناشنوایانی که امکانات ثبتنام در مرکز آموزش ناشنوایان در کرمان را نداشتند، مجبور به ترک تحصیل شدهاند. به گفته وی با پیگیریهای کانون ناشنوایان برای مسئولان شهرستان مسجل شد که مهمترین احتیاج یک فرد ناشنوا آموزش و ادامه تحصیل است. او میگوید: هفته گذشته درخواست راهاندازی دبیرستان در سیرجان را تحویل فرماندار دادم که موافقت خود را برای راهاندازی یک واحد دبیرستان اختصاصی ناشنوایان اعلام کردند. به گفته ستودهنیا در حال حاضر ۵۰ ناشنوا در مقطع دبیرستان در کرمان مشغول تحصیل هستند که به دلیل مشکلات زیاد پس از مدتی ترک تحصیل میکنند.
در صورت کسب مجوز، کار خود را آغاز میکنیم
رییس اداره آموزش و پرورش سیرجان هم از درخواست کانون ناشنوایان مبنی بر تاسیس دبیرستان تخصصی میگوید؛ با توجه به بالا رفتن آمار بچههای ناشنوا ایجاد دبیرستان ضروری است و در این زمینه با رییس آموزش و پرورش استثنایی استان صحبت کردیم آنها هم گفتند شما یک برآوردی کنید تا تعداد بچههای ناشنوا مشخص شود و ببینیم تعدادشان به حد نصاب میرسد. رضا طلابیگی میگوید« اگر تعداد بچهها به حد نصاب برسد و اداره کل مجوز لازم را بدهد اداره آموزش و پرورش این آمادگی را دارد که برای ناشنوایان و نابینایان دبیرستان تخصصی راهاندازی کند.» او از مشکلات دانشآموزان ناشنوا میگوید اینکه به دلیل نبود دبیرستان بچهها یا باید مسافت زیادی را طی کنند و به کرمان بروند و یا در مدارس عادی تحصیل کنند که این امر نیازمند داشتن «رابط» است که به دلیل تعداد کم رابط در سیرجان و اینکه رابطها تخصص لازم را در همه زمینهها ندارند، بچهها با مشکلات زیادی روبهرو هستند. وی ادامه میدهد: داشتن مدرسه تخصصی از حقوق این بچههاست و این آمادگی را داریم که پس از کسب مجوز از سوی اداره کل کار خود را آغاز کنیم. او در مورد اینکه چرا در این سالها به آموزش بچههای ناشنوا توجه نشده است، میگوید: توجه شده اما خدمات ضعیف بوده است و در این زمینه حمایت خانوادهها، آموزش و پرورش و جامعه نیاز است. وی در نهایت از خدماتاش در دوره ریاستاش میگوید اینکه در بحث فضای فیریکی برای مدارس استثنایی سعی کرده مشکلات فضای فیزیکی را رفع کند و مکانهای خوبی را در اختیار مدارس استثنایی بگذارد. وی ادامه میدهد: از نظر خدمات حمایتی هم تا آنجا که در توانم باشد دریغ نخواهم کرد.
قول میدهم مشکل دبیرستان را حل کنم
فرماندار سیرجان هم میگوید: در زمینه احداث دبیرستان تخصصی ناشنوایان خود بنده حساسیت بسیار خاصی دارم و این مشکل را در شورای آموزش و پرورش مطرح خواهیم کرد تا انشاالله به زودی در سیرجان دبیرستان احداث شود. او قول میدهد که این مشکل را بهزودی حل کند.